Wierzbnik - osada i parafia
- 13.06.2011
- Historia
- 10530 Czytań
Wierzbnik jest zlokalizowany w gminie Grodków, w powiecie Brzeg - na trasie Grodków - Jankowice Wielkie - Brzeg. Miejscowość leży w zachodniej części województwa Opolskiego, w rejonie nyskim.
Miejscowość Wierzbnik, jako Parafia należy do dekanatu grodkowskiego. Dekanat grodkowski znajduje się w obrębie Przedpola Sudetów, które rozciąga się na terenie Opolszczyzny. Leży on między 50, 38 - 50, 50 szerokości geograficznej północnej i 17, 12 -"17,31 długości graficznej wschodniej. Graniczy od północy i zachodu z diecezją wrocławską, od południa z dekanatem otmuchowskim, nyskim i skoroszyckim, zaś od wschodu z niemodlińskim.
Krótka historia miejscowości
Miejscowość powstała prawdopodobnie w 1368 roku, jednak w dokumentach historycznych nazwa osady występuje już w roku 1305. Pojawia się pod nazwą Herzogswalde (Książęcy Las). Z nazwy miejscowości można wywnioskować, że wioska została założona na terenie leśnym. Była własnością właścicieli z Pogorzeli. W 1375 r. Jesko z Pogorzeli sprzedał swoją część grodkowskiemu kasztelanowi Peschko Rosenau. Dzięki tej sprzedaży można by powiedzieć, że Wierzbnik jest historycznie spokrewniony z Grodkowem. Następnie majątek rycerski należał do rodziny Neugebauer, a ostatnio właścicielem była rodzina Sonnek. Zabudowania gospodarcze wioski są zbudowane w stylu frankońskim.
Dobra szlacheckie w Wierzbniku mocno się rozwijały. Mają bogatą historię. Rodziny szlacheckie i mieszczańskie, które nimi rządziły często się zmieniały. Następowały po sobie rody: Panthenau, von Konowski, von Donat i von Koppy. Całe życie mieszkańców Wierzbnika skupiało się wokół zamku. Budynek pałacu uchodził za najpiękniejszą budowlę w całym okręgu grodkowskim. Tutaj znajdowała się słynna galeria obrazów znanego w Europie malarza Aloisa Erdtelta, który urodził się w Wierzbniku 05.11.1851 roku, a zmarł w Monachium 18.01.1911 r.
Najczęściej gospodarz zamku był właścicielem majątku, w którym znajdowali zatrudnienie nie tylko mieszkańcy Wierzbnika, ale ludzie z okolicznych wiosek. Był znany z hodowli białych świń szlachetnych. Majątek prowadził wymianę handlową z hodowcami z Niemiec i Anglii. Od wieków Wierzbnik był miejscowością rolniczą, która utrzymywała się z uprawy ziemi. Za przykład niech posłużą dane z 1864 roku. Wówczas struktura mieszkańców kształtowała się następująco: 17 rodzin rolniczych, 7 małorolnych, 37 rodzin zajmujących się ogrodnictwem i 21 rodzin chałupniczych. Natomiast według statystyk z 1939 roku w Wierzbniku mieszkało 639 osób dorosłych i 181 dzieci. Gospodarstw rolnych było 167, natomiast rzemieślników 77, handlarzy 20 i 26 urzędników.
W Wierzbniku rozwijało się nie tylko rolnictwo, ale i inne działy gospodarki. W XIX wieku mamy młyn i wiatrak wodny, agenturę poczty i mały browar. Jest także szkoła przykościelna. W 1814 roku została utworzona przez Jakuba Rottera pracownicza szkoła dla dziewcząt. W 1851 roku wybudowano nową szkołę i przyłączono dzieci z Polany. Wówczas do szkoły chodziło około 160 dzieci. Po wojnie szkoła w Wierzbniku dobrze się rozwijała. Nawet pojawiła się propozycja, wybudowania nowej szkoły. Pomysł nie został zrealizowany, a nowa szkoła powstała w Kolnicy. W miarę upływu lat dzieci było w szkole coraz mniej. W końcu pod koniec XX wieku zlikwidowano szkołę, a dzieci z Wierzbniku chodzą do różnych szkół podstawowych: w Jankowicach Wielkich, Lipowej oraz w Grodkowie. Obecnie w Wierzbniku jest tylko przedszkole.
Dzisiaj wioska liczy około 360 mieszkańców. Już niewielu z nich pracuje w rolnictwie. Po charakterze rolniczym wioski pozostały dwa zakłady rolne: Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna oraz Spółka rolna AGROPROD, która utworzyła się z dawnego PGR-u.
W centrum Wierzbnika znajduje się odrestaurowany barokowy kościół. Na uwagę zasługuje także park, w którym rosną rzadkie okazy drzew.
Historia Kościoła
Kościół pod wezwaniem Świętego Michała Archanioła wzmiankowany jest w 1387 roku. Rozbudowany w 1638 roku. Dokumenty historyczne mówią o częściowo murowanym, częściowo drewnianym. Gruntownie zostaje przebudowany prawdopodobnie po pożarze w 1766 roku na styl późnobarokowy z gotyckim murem wokół placu. Z tego też okresu pochodzi główny ołtarz z kolumnami, z obrazami św. Piotra i Św. Pawła oraz rzeźbami św. Jadwigi i św. Katarzyny i dwoma aniołami.
Dwa boczne ołtarze: świętego Józefa i błogosławionego Czesława są tradycji rokokowych. W kościele też odnajdujemy ślady życia minionych pokoleń - o czym świadczą dwie płyty: nagrobkowa płyta Henryka Wachtela - rycerza, który zmarł w 1595 roku i płyta pamiątkowa poświęcona osobom, które nie powróciły z pierwszej wojny światowej.
W 1999 roku z 3 na 4 maja kościół dotknął prawdziwy dramat. W nocy wybuchł pożar, który zniszczył częściowo dorobek dziedzictwa wieków. Ale mieszkańcy parafii stanęli na wysokości zadania i doprowadzili do renowacji i rekonstrukcji spalonych części oraz do ponownego uruchomienia organów, które krótko przed pożarem zostały uruchomione. Dzisiaj kościół na nowo tętni pięknem odnowionych zabytków, ponieważ powrócono podczas konserwacji do pierwotnych polichromii.
Zdjęcia; Wikimedia, Dolnyśląsk.org, zbiory parafii